Zelazny Roger Amber 07 Krew Amberu
rozdzial 07 (91)
141 07 (10)
rozdzial 07 (286)
rozdzial 07 (268)
rozdzial 07 (162)
rozdzial 07 (228)
rozdzial 07 (153)
rozdzial 07 (230)
712 02 (9)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W wierszu przypisywanym do J mówi siê, ¿e Jakub „spêdzi³noc” (po hebrajsku lwn; 28, 11a).2.Potem w ustêpie przypisywanym do E mówi siê, ¿e Jakubsiê po³o¿y³ (po hebrajsku škb) i œni³ (w.11b, 12).3.PóŸniej w wierszu przypisywanym do J mówi siê, ¿eJakub siê obudzi³ (w.16).Van Seters upiera siê, ¿e ta ostatnia informacja musi wynikaæz informacji o œnieniu w œrodkowym ustêpie, a zatem nie mog¹ onepochodziæ z dwóch ró¿nych Ÿróde³.Dlaczego?Poniewa¿, jak twierdzi Van Seters, zwrot „spêdzi³ noc”(lwn) „nie zawiera pojêcia odpoczynku lub spania”.Gdybyœmy nawet przyjêli w¹skie rozumienie tego rdzenia, któreproponuje Van Seters, to có¿ to jest za argument? Czy¿by VanSeters naprawdê nie potraci³ wyobraziæ sobie autora opowiadania,który mówi: „spêdzi³ noc w lesie” lub„zosta³ na noc u nich w domu”, a potem: „obudzi³siê rano”? Czy autor musia³by wspomnieæ o spaniu, albo nawet oœnieniu, aby czytelnik zorientowa³ siê, o co chodzi?Tak¿e Blum utrzymuje czasem, ¿e obecny porz¹dek ustêpówtworzy literack¹ ca³oœæ, któr¹ niszczy dzielenie ich na J i E.(Blum ma raczej na myœli KD ni¿ J).Mogê tylko powiedzieæ, ¿e wprzypadkach, które przedstawia, jestem w stanie bez trudusobie wyobraziæ te poprzednio niezale¿ne sk³adniki tekstu i wierzê,¿e mo¿na dostrzec – i podziwiaæ! – dodatkow¹ warstwêliterackiego kunsztu, któr¹ do³o¿y³ redaktor, ³¹cz¹c je zesob¹.Zada³em sobie wiele trudu, aby pokazaæ, dlaczego Tora jestczymœ wiêcej ni¿ sum¹ swoich czêœci – nowe i piêkne rzeczypojawi³y siê w wyniku doskona³ej kombinacji doskona³ych utworóworyginalnych 31.Trzeba jednak jeszcze du¿o uczyniæ, abyudowodniæ – a nie tylko stwierdziæ – ¿e zaletyartystyczne tych tekstów s¹ wrodzone i w ¿aden sposóbnie mog³y powstaæ w wyniku ich udanego po³¹czenia.A zatem Blum tak¿e nie bierze w rachubê podzia³u opowiadania oœnie Jakuba w Betel na Ÿród³a J i E.Twierdzi on, ¿eopowiadanie to ma „trzystopniow¹ gradacjê”:1.„A oto drabina sta³a na ziemi, a szczyt jej siêga³nieba”.2.„A oto anio³owie Bo¿y wstêpowali i zstêpowali po niej”.3.„A oto JHWH sta³ nad nim [lub wed³ug Bluma „naniej”]”.Blum zapewnia, ¿e jest to „doskona³astruktura” i ¿e „nie ma powodu, aby oddzielaæ trzeciwiersz jako nale¿¹cy do innego Ÿród³a, a potem przypisywaæpowstanie tej struktury utalentowanemu redaktorowi”.Nie mapowodu? S¹ a¿ cztery powody, aby tak uczyniæ.Po pierwsze toopowiadanie – podobnie jak kilka innych ustêpów –mo¿e byæ rozdzielone na dwa kompletne opowiadania, z którychka¿de da siê przeczytaæ jako sensown¹ ca³oœæ 32.Po drugiemamy tu dublet w relacji o nadaniu nazwy Betel przez Jakuba, któryrozdzieli siê na dwie wersje J i E – kiedy tylko oddzielimy dwate opowiadania od siebie 33.Po trzecie dziewiêæ przypadkówu¿ycia imienia Boga równie¿ da siê logicznie podzieliæpomiêdzy te dwa opowiadania.I po czwarte trzy pierwsze powodypotwierdzaj¹ siê nawzajem: dublety siê rozdzielaj¹, narracje s¹p³ynne, a imiona Boga „wpadaj¹” konsekwentnie do jednegolub drugiego opowiadania – bez ¿adnych sprzecznoœci lubpoprawiania tekstu, aby wszystko siê zgadza³o.Blum powinienprzynajmniej zaj¹æ jakieœ stanowisko wobec tych dowodów.Jegouwaga, ¿e obecna struktura tekstu stanowi sensown¹ ca³oœæ, tutaj niewystarczy.Podobnie w przypadku decyduj¹cego ustêpu dotycz¹cego wprowadzeniaimienia Bo¿ego przy p³on¹cym krzewie w Ksiêdze Wyjœcia Blumutrzymywa³, ¿e opowiadanie to stanowi ca³oœæ i nie powinno byædzielone na dwa pierwotnie osobne Ÿród³a, J i E.Jednak SeanMcEvenue wskaza³ na seriê szwów w tym tekœcie i mocno podwa¿y³argumentacjê Bluma.McEvenue uczyni³ tak bez odwo³ywania siê dodystrybucji imion Boga.Stwierdzi³ przy tym, ¿e „tylko na si³ê”mo¿na siê tu dopatrywaæ naturalnej ci¹g³oœci 34.I znów Blum powinien by³ zaj¹æ stanowisko wobec tychwszystkich przypadków, w których teksty s¹ wyraŸnieniezgrabne, pe³ne powtórzeñ lub sprzecznoœci, a w którychproblemy te przestaj¹ istnieæ, gdy podzielimy je na Ÿród³a [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
