rozdzial 10 (34)
24 (34)
306 34
44 (34)
tip5 (34)
34 (30)
06 (34)
34 (101)
306 34 (4)
23 (34)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Bajkis¹ wiernym odzwierciedleniem stosunków i uk³adówmiêdzyludzkich o ponadczasowej wartoœci, a przestrogi w nichzawarte i m¹droœæ mora³Ã³w mog¹ zawsze s³u¿yæ jako broñprzeciwko skutkom ludzkiej g³upoty i niespodziankomcodziennoœci.Krasicki jest moralist¹.Uczy skromnoœci iumiaru, g³osi zasadê "z³otego œrodka", ostrzegaprzed z³udnymi pozorami.Chwali pracowitoœæ i rzetelnoœæ,ceni zdrowy rozs¹dek i doœwiadczenie, potêpia natomiastpró¿noœæ, zarozumialstwo i lekkomyœlnoœæ, co jest cech¹charakterystyczn¹ ca³ej jego twórczoœci.Wa¿n¹rolê odegra³ tak¿e Krasicki w dziejach powieœci polskiej.Zjego imieniem ³¹czy siê bowiem powstanie pierwszej nowoczesnejpowieœci "Miko³aja Doœwiadczyñskiego przypadki".Naprzyk³adzie dziejów swego g³Ã³wnego bohatera pragn¹³Krasicki pouczyæ czytelników, jak wygl¹da ¿ycie przeciêtnegoszlachcica, jak siê przedstawia jego wychowanie, jakie gro¿¹mu niebezpieczeñstwa, gdy dostanie siê pod z³e wp³ywy.Bohater powieœci odradza siê moralnie dopiero dziêki pracy.Praca stanowi bowiem wartoœæ moraln¹ i jest tak¿e Ÿród³emzdrowia fizycznego.Powieœæ Krasickiego stanowi w literaturzepolskiej zjawisko nowe.W¹tek przygodowy splata siê tu zdydaktyk¹.Przygody bohatera zabawiaj¹, a jego dzia³alnoœæjako gospodarza i obywatela uczy i mo¿e stanowiæ wzór donaœladowania.Drugapowieœæ Krasickiego - "Pan Podstoli" jest po czêœcitraktatem spo³eczno-polityczno-filozoficznym.Konstrukcjafabularna sprowadza siê do podró¿y narratora oraz do rozmów,które prowadzi on ze wzorowym gospodarzem, Panem Podstolim.Treœci¹ tych rozmów s¹ aktualne zagadnienia spo³eczne,ekonomiczne, obyczajowe i pedagogiczne.Bohater tytu³owy utworujest wzorem ziemianina-obywatela.Jest cz³owiekiemwykszta³conym, pracowitym, odznacza siê g³êbokim poczuciemodpowiedzialnoœci obywatelskiej."Moribus antiquis" -motto zawarte we wstêpie powieœci mo¿na uznaæ za dewizê panaPodstolego.Kultywuje ona tradycje przesz³oœci, z którychwyp³ywa przekonanie o tym, ¿e nie wolno w reformachspo³ecznych iœæ zbyt daleko.Tak wiêc mo¿na z ca³¹pewnoœci¹ stwierdziæ, ¿e ustami g³Ã³wnego bohatera, panaPodstolego, Krasicki wyra¿a³ pogl¹dy umiarkowane spo³ecznie,gdy¿ w jego rozumowaniu oœwiecenie oznacza g³Ã³wnieuzdrowienie stosunków gospodarczych kraju i podniesienieogólnej kultury i oœwiaty.ZdobyczeKrasickiego s¹ widoczne na wielu p³aszczyznach artyzmu.Zaszczepi³ on na gruncie polskim pewne gatunki literackie,niektóre zastane uklasyczni³.Do perfekcji doprowadzi³estetykê ¿artu.By³ w ca³ej twórczoœci dostojny, alejednoczeœnie prosty.Odegra³ on wa¿n¹ rolê w opracowaniuwzorca komedii dydaktycznej.W niezwyk³ej ró¿norodnoœci ibogactwie dorobku literackiego "ksiêcia poetów"wyczuwa siê jednolity pion duchowy wyznawcy ideologiioœwiecenia.Jako satyryk, bajkopisarz i powieœciopisarz czu³siê wychowawc¹ spo³eczeñstwa, wskazuj¹c i krytykuj¹czjawiska ujemne, ale kreuj¹c tak¿e wzorce pozytywne.Uwydatnia³ wartoœæ pracy, uczciwoœci i rozs¹dku.Walczy³ zciemnot¹, niezale¿nie od tego, pod jak¹ postaci¹ siê onaobjawi³a.G³Ã³wne cechy twórczoœci Krasickiego takie jaktrafnoœæ obserwacji, jasnoœæ i precyzja jêzyka, mistrzostwow wyra¿aniu wa¿kich treœci w aforystycznym skrócie oraz woperowaniu dowcipem, ironi¹, kpin¹ i parodi¹, znakomicieprzystawa³y do przyjêtej przez poetê koncepcji literatury jakonarzêdzia spo³ecznej edukacji, która na p³aszczyŸnieliterackiej zosta³a w sposób niezwykle kunsztowny i urozmaiconyurzeczywistniona. [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
