Pod redakcjš Charlesa E. Skinnera Psychologia wychowawcza (13)
Kurcz Ida Pamięć, uczenie się, język (13)
George Orwell Folwark zwierzęcy (13)
rok 2026 10 13
Mroczny krzyżowiec
Yeffeth Glenn Wybierz Czerwona Pigulke
Adams Douglas Autostopem przez galaktyke
211 09 (6)
abc.com.pl 6
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W tamtejepoce i w tamtych okolicznoœciach opisy spotkañ z egzotycznymimieszkañcami nieznanych l¹dów, ich niezrozumia³ych zwyczajówi dziwacznych zachowañ, musia³y byæ ca³kowicie nieodró¿nialneod wizyjnych podró¿y poza wewnêtrzne, znane graniceœwiadomoœci.Nastêpnie, stopniowo na przestrzeni wieków, wmiarê gromadzenia kolejnych relacji, porównywania ich ze sob¹i zestawiania, wy³oni³ siê spójny obraz regionówpo³o¿onych na samych krañcach œwiata.Poniewa¿ ludzie, którzy maj¹ prze¿ycia z pograniczaœmierci, mog¹ dziœ sprawnie i szybko porozumiewaæ siê ze sob¹ iwymieniaæ informacje na temat swoich doœwiadczeñ, a tak¿e przekazywaænam jakieœ sensowne wyobra¿enie o tym, zaczyna wy³aniaæ siêpowszechnie akceptowany, realny obraz tych¿e prze¿yæ.Dysponuj¹c dziœzrozumia³ym przez wszystkich jêzykiem opisuj¹cym prze¿ycia zpogranicza œmierci, wykonujemy w³aœnie zbiorowy skok przez kolejn¹granicê.A przecie¿ my, zwyczajni ludzie, bardzo lubimy tego rodzajuprzygody!Dlatego w³aœnie prze¿ycia z pogranicza œmierci tak nas poci¹gaj¹ –i dlatego zwracamy uwagê na historie, które nas bawi¹, taksamo jak dzia³o siê to w czasach Konfucjusza czy Jezusa.Faktem jest,¿e ludzie lubi¹ próbowaæ rozwi¹zywaæ zagadki i paradoksy,podobnie jak przesuwaæ granice znanego im œwiata.Prze¿ycia zpogranicza œmierci bawi¹ nas, poniewa¿ ku naszej uciesze dotycz¹ onesfery paradoksu; wykorzystuj¹ pewn¹ osobliwoœæ w relacjach miêdzyznaczeniem s³owa œmieræ a kryteriami, wed³ug którychs³owa tego mo¿na prawid³owo u¿ywaæ w danej sytuacji.Wydaje siê, ¿e w przypadku wielu pospolitych s³Ã³w nie ma¿adnej ró¿nicy miêdzy ich znaczeniem a kryteriamiwyznaczaj¹cymi ich zastosowanie.Na przyk³ad nie ma znacz¹cej ró¿nicymiêdzy znaczeniem s³owa czerwony a kryteriami, wed³ug którychustalamy, ¿e prawd¹ jest powiedzenie, i¿ jakaœ okreœlona sikawkastra¿acka jest czerwona.Tymczasem w przypadku s³owa martwy jest zupe³nie inaczej.Zdefinicji œmieræ jest stanem, z którego nie ma powrotu.Jeœliktoœ zostanie uznany za martwego, a nastêpnie odzyska œwiadomoœæ orazsi³y witalne – bez wzglêdu na stopieñ pewnoœci lekarzy co dos³usznoœci diagnozy, bez wzglêdu na to, ile dziesi¹tek lub setekludzi znajduj¹cych siê w tym samym stanie uznano wczeœniej zazmar³ych, z których ¿aden ju¿ nigdy nie powróci³ do¿ycia, i bez wzglêdu na to, jak surowymi standardowymi kryteriamimedycznymi pos³u¿ono siê w danym wypadku – wówczaslogika jêzyka obliguje nas do stwierdzenia, ¿e osoba ta nie by³amartwa.Ze zrozumia³ych wzglêdów przyjê³o siê traktowaæ powa¿nieto, co ludzie, którzy przeszli podobn¹ próbê, mówi¹na temat œmierci, chocia¿ pod pewnymi wzglêdami nie s¹ oni do tego w¿aden sposób bardziej predestynowani od innych, jako ¿e wrzeczywistoœci nie byli oni przecie¿ martwi.St¹d prze¿ycia zpogranicza œmierci pobudzaj¹ nasze zainteresowanie, ujawniaj¹c namspecyficzn¹ „logikê zen” œmierci: istnieje punktokreœlany mianem œmierci, ale jeœli dotrzesz do niego i jesteœœwiadomy, ¿e to siê sta³o, a nastêpnie zawracasz i powracasz do¿ycia, wówczas nigdy tak naprawdê tam nie by³eœ, poniewa¿ ju¿sam fakt, ¿e dotar³eœ w to miejsce, oznacza, ¿e ów punktodsun¹³ siê daleko poza twój zasiêg na niesamowicie wielk¹odleg³oœæ i w nie daj¹cym siê wyobraziæ kierunku.Takie ujêcie ujawnia frustruj¹c¹ niesprawiedliwoœæ ca³ej sytuacji.Wygl¹da bowiem na to, jak gdyby istnia³a regu³a, zgodnie z któr¹linia mety nieustannie oddala siê od zbli¿aj¹cego siê ku niejbiegacza.Ma to szczególnie ironiczny wydŸwiêk w przypadkutych, którzy zostali uznani za zmar³ych, a nastêpnie powrócilido ¿ycia, opowiadaj¹c o wspania³ych prze¿yciach, jakie by³y ichudzia³em w zaœwiatach, poniewa¿ to w³aœnie w du¿ej czêœci z powoduich pionierskich „wypraw” nie mo¿emy nazwaæ tego, przezco oni przeszli, œmierci¹ [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
