listscript.cgi id=20
rok 2027 20 23 (2)
rozdzial 02 (20)
rozdzial 06 (20)
rozdzial 20 (51)
20 (315)
20 (414)
PLIKI (20)
CH13 (20)
Flagg Fennie Smazone zielone pomidory (3)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.A maj¹ one nadaæ wa¿noœæ przedmiotow¹naszemu poznaniu empirycznemu, a wiêc poznaniu, które za swójmateria³ musi braæ dane naocznoœci.Wydaje mi siê, ¿e w tym miejscu zasadna jest jeszcze inna uwaga.Otó¿ problem wa¿noœci przedmiotowej poznania – któregowa¿nym aspektem jest co najmniej to, co Kant nazywa realnoœci¹ pojêæ– to nie problem jêzyka ale problem poznania.Nie pytamy wiêc oto, jak to mo¿liwe, ¿e do tego oto, tu i teraz, co dane jest zmys³ommogê odnieœæ pewne s³owo.Albowiem oznaczanie przedmiotu przez s³owodanego jêzyka to coœ ró¿nego od pojêcia tego przedmiotu.Jakto jeszcze Platon zauwa¿y³ (VII list), jeœli mamy na uwadze tylkooznaczanie, to s³owa mo¿emy dobieraæ dowolnie.Zamiast „ko³o"moglibyœmy mówiæ „prosta" lub odwrotnie.Ale u¿yciejêzyka to jeszcze nie poznanie.Pojêcie to przedstawienie (wyra¿one wdanym jêzyku przez jakieœ s³owo), które odnoszê do przedmiotutego w³aœnie, a nie innego pojêcia.A to dlatego, teraz ju¿ myœl¹c wstylu Karna, ¿e to przedstawienie wi¹¿ê z innymi, które razemwziête stanowi¹ treœæ pojêcia.Nie mogê dowolnie zamieniæ pojêcia„ko³a" przez pojêcie „prostej", pojêcia„cz³owieka" przez pojêcie „drzewa", albowiemowe pojêcia wyznaczaj¹ w materiale wra¿eñ zmys³owych przedmiot sobietylko odpowiadaj¹cy.Czym innym jest prosta, a czym innym ko³o, czyminnym cz³owiek, a czym innym drzewo.Pojêcie s³u¿y nam do poznaniaprzedmiotu.Pojêcie pozwala nam rozpoznaæ w nieokreœlonejró¿norodnoœci przedstawieñ naocznoœci przedmiot.Bez pojêcianie ma dla nas przedmiotu poznania, pozostaje „ró¿nobarwna"wieloœæ wra¿eñ i przedstawieñ œwiadomoœci, nie powi¹zanych z sob¹.Wszystko to mówi nam Kant w tym samym kontekœcie, co kiedyœPlaton, mianowicie w zwi¹zku z problemem definicji (por.A 727nn, B755nn) Kant mówi wiêc nie o s³owach, a o pojêciach, nie oreferencji, a o poznaniu, nie o relacji oznaczania przez znak(jêzykowy), ale o wiedzy o przedmiocie, któr¹ mo¿emy uzyskaæ,maj¹c pojêcie tego przedmiotu, a przez to mog¹c sformu³owaæ s¹d.Aby lepiej zrozumieæ kantowski sposób myœlenia, umieœcimyten problem jêzyka i poznania winnym jeszcze kontekœcie.PrzypomnijmyArystotelesa.Mówi on, ¿e jeœli weŸmiemy jakieœ s³owa osobnonp.„cz³owiek", „biegnie", to ¿adne z nich niejest ani prawd¹, ani fa³szem.Dopiero gdy po³¹czê je w s¹d „cz³owiekbiegnie", to ten s¹d mo¿e byæ prawdziwy, a mo¿e byæ fa³szywy.Problem prawdy w poznaniu zaczyna siê wiêc dopiero od sformu³owanegoju¿ s¹du, tzn.wraz z poznaniem dianoetycznym.Ale te¿ Arystoteleszak³ada, ¿e najpierw, w poznaniu noetycznym, musimy wiedzieæ, co tojest w ogóle „cz³owiek" i co to takiego „biec".Tu natomiast problem prawdy w ogóle siê nie pojawia, bo niemo¿emy siê myliæ, co do tego, czym jest „cz³owiek", a czym„biec".Albo to wiemy, albo tego nie wiemy.Ale dlaczego?Sk¹d ta wiedza? jakie jest jej Ÿród³o? Widzimy, ¿e Kantprzesuwa jakby problem poznania dianoetycznego (dyskursywnego) ju¿ napoziom tworzenia pojêæ.Albowiem s¹d zawsze powstaje albo z„podzia³u" pojêcia, albo powi¹zania pojêæ.St¹d jednakwarunki prawdziwoœci wiedzy staj¹ siê problemem pojawiaj¹cym siêprzed sformulowaniem s¹du.Tu jest pocz¹tek, tak wa¿nego dlafilozofii XX w., rozwa¿ania problemu prawdy jako problemusemantycznego.Pojêcie s³u¿y do rozpoznania przedmiotu w tym, coprzedstawia nam naocznoœæ.A wiêc ten problem konstruowania pojêæ iich odniesienia do przedmiotu, realnoœci pojêcia, okreœlaj¹ warunkiprawdziwoœci naszej wiedzy, zak³adaj¹c, tak jak to czyni Kant,klasyczn¹ koncepcjê prawdy.Podkreœlmy, odniesienie pojêcia doprzedmiotu, a nie s³owa do tego, co ono oznacza.Rozumiemy wiêc, ¿eproblem wa¿noœci przedmiotowej poprzedza i okreœla w ogólemo¿liwoœæ uzyskania wiedzy prawdziwej [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
